Tín hiệu lạc quan của ngành ngân hàng

Tái cơ cấu ngân hàng yếu kém mới chỉ là một nội dung trong giai đoạn đầu của tiến trình tái cơ cấu ngành ngân hàng. Ảnh minh họa.

So với các mũi nhọn trọng tâm của tái cơ cấu nền kinh tế là đầu tư công và doanh nghiệp nhà nước, hệ thống ngân hàng trong ba năm đã có những chuyển biến mạnh.

Có những chuyển biến thấy được ngay và có những chuyển biến không thấy được. Chẳng hạn, một trong những thông tin Thống đốc NHNN đưa ra là trong số 9 tổ chức tín dụng yếu kém, đã xử lí tái cơ cấu 8 tổ chức và chỉ còn 1 tổ chức đang được NHNN trình Chính phủ phương án tái cơ cấu.

Tuy nhiên, ông Bình lưu ý, tái cơ cấu ngân hàng yếu kém mới chỉ là một nội dung trong giai đoạn đầu của tiến trình tái cơ cấu ngành ngân hàng. Rất nhiều biện pháp, từ điều hành chính sách tiền tệ cho đến xử lý tổ chức tín dụng… phải được thực hiện đồng bộ mới có thể đảm bảo ổn định vĩ mô, tăng trưởng bền vững.

Trước rất nhiều ý kiến tại phiên chất vấn đề cập đến tình trạng nợ xấu và những giải pháp xử lý, Thống đốc Nguyễn Văn Bình giải thích: “Chúng ta bắt bệnh đúng, chữa bệnh trúng, nhưng liều lượng phải tùy thuộc vào khả năng của chúng ta có thuốc đến đâu cũng như sức khỏe của người bệnh thế nào. Nếu dành được 10% – 20% GDP để xử lý nợ xấu thì bệnh khỏi ngay, nhưng nguyên tắc của chúng ta là không dùng ngân sách nhà nước để xử lý”. Mặc dù vậy, theo Thống đốc, đến cuối tháng 8/2014, VAMC đã mua được 3.281 khoản nợ, với tổng dư nợ gốc hơn 56 ngàn tỷ đồng nợ xấu, giá mua hơn 46 ngàn tỷ đồng. Hiện nay, VAMC đang tiếp tục thực hiện rà soát, phân loại các khoản nợ đã mua để có biện pháp xử lý phù hợp theo quy định của pháp luật (cơ cấu lại, bán nợ, xử lý tài sản bảo đảm…).

Công nhận nợ xấu của hệ thống ngân hàng có xu hướng tăng trong các tháng đầu năm 2014 do tình hình kinh tế vĩ mô chưa có nhiều cải thiện, hoạt động sản xuất kinh doanh của DN còn khó khăn, ông Bình cũng chỉ ra một nguyên nhân đáng lưu ý là việc các TCTD áp dụng chuẩn mực mới về phân loại nợ chặt chẽ hơn đã phản ánh chính xác hơn chất lượng tín dụng và thực trạng nợ xấu, từ đó thúc đẩy xử lý nợ xấu.

“Chúng ta có hốt hoảng vì nợ xấu không? Không chủ quan, nhưng cũng phải hết sức bình tĩnh. Đến nay, tôi xin khẳng định là tình hình nợ xấu đã minh bạch hơn rất nhiều so với thời điểm năm 2012 và đang được giám sát chặt chẽ” – người đứng đầu NHNN khái quát.

Nhằm giải tỏa lo lắng của các ĐB Phùng Văn Hùng, Nguyễn Sỹ Cương… về tăng trưởng tín dụng đạt thấp, Thống đốc Nguyễn Văn Bình giải thích khá tự tin: “Tăng trưởng tín dụng không phải chỉ tiêu pháp lệnh mà phải dựa vào thực tế tình hình kinh tế; nhưng tôi có thể nói là đang bám khá sát mục tiêu. Tín dụng đối với nền kinh tế tính đến ngày 22/9/2014 tăng 6,62% so với cuối năm 2013, trong đó tín dụng bằng VND tăng 4,39%, tín dụng bằng ngoại tệ tăng 20,77%. Cơ cấu tín dụng tiếp tục được chuyển dịch theo hướng tích cực, trong đó tín dụng đối với một số lĩnh vực ưu tiên tăng khá cao. Với việc tín dụng đến cuối tháng 8/2014 đã tăng 6,21%, thì đến cuối năm, tăng trưởng tín dụng có khả năng đạt được khoảng 10%. Đó là mức phù hợp với khả năng hấp thụ của nền kinh tế”.

Không phủ nhận trong 3 năm qua, ngành ngân hàng thực sự đã có nhiều điểm sáng. Ngoại tệ ổn định, lãi suất xuống thấp, dự trữ ngoại hối tăng cao, thanh khoản dồi dào (đến mức gần ¼ dòng vốn tín dụng đã đổ vào đầu tư Trái phiếu Chính phủ). Về phía điều hành hoàn toàn không còn những chính sách giật cục khiến DN và nền kinh tế “lo ngay ngáy”. Các ngân hàng cũng đã không còn tình trạng ồ ạt tăng trưởng tín dụng không màng đến chất lượng mà hệ quả là nợ xấu vẫn còn để lại… Quan trọng nhất, ngành NH đã “dám” mổ xẻ, dám giám sát, dám thanh tra, dám “đổ bể”, thậm chí dám hình sự hóa đúng quy định những “nhân vật” trong ngành và đặc biệt còn dám nhận trách nhiệm cả về những sự vụ sai phạm, bất ổn đã diễn ra từ “xưa xa” mà bây giờ mới bộc phát… Trên hết, sự dám nhận trách nhiệm của người đứng đầu hệ thống ngân hàng có lẽ chính là điểm cộng đẹp nhất của ngành, cũng là điểm có thể khiến các 19 đại biểu Quốc hội yên tâm và hài lòng hơn với các câu trả lời cho 37câu hỏi, và từ đó có thể thấy yên tâm hơn, kì vọng hơn vào giai đoạn 2 của tái cơ cấu ngành ngân hàng – giai đoạn vẫn cần ngành thực “sáng” về chất!